Schatkamer
Het Streekarchief beheert het cultureel erfgoed van Voorne-Putten: een unieke collectie van middeleeuwse oorkonden, foto’s, kaarten en documenten die het verhaal van deze regio vertelt.
Sinterklaas
Schatkamer29 JUN 2017
|
Sinterklaas is een feest voor jong en oud, dat al eeuwen wordt gevierd. Maar in al die tijd is de traditie uiteraard aan veranderingen onderhevig geweest. De kranten van vóór 1900 geven een indruk hoe het feest in vroeger tijden werd beleefd. Zo was het in Hellevoetsluis op 5 en 6 december 1882 als overal elders: slecht weer, smerige straten ‘vervuld van 't woelig koopgedruis' en ‘woningen vol verwachting en gezangen.' In Heenvliet werd voor de jeugd elk jaar een groot feest georganiseerd. De vrijgevige dames Hofkes stelden de juffrouw van de bewaarschool in staat om keer op keer groots uit te pakken. Op woensdag 5 december 1900 was ,,het feest in vollen gang toen op eens Sint-Nicolaas verscheen. Algemeene Verbazing! Nu begon de pret pas, om de peternoten werd gegrabbeld, speculaas en chocolademelk naar binnen gewerkt, daarna een rondedans om Sinterklaas. Er werd noch eens gezongen: ,,Lang leve Sinterklaas!'' toen ging de goede Sint er weer voor een jaar van door. Ten slotte opende de juffrouw een groote kast, waarvoor elk kind een stuk speelgoed lag uitgestald. Toen steeg de vreugde ten top.'' In die tijd kregen de kinderen cadeautjes als trommels, reistasjes, prentenboeken, ballen, beursjes, serviezen, bouwdozen en poppen. De roede was echter destijds ook nog gemeengoed en meer dan eens ontvingen stoute kinderen de roe in plaats van iets lekkers. |
 |
Toen Sinterklaas in 1872 Abbenbroek aandeed, sloeg de schrik hem om het hart vanwege de vele stoute kinderen. Ontsteld als hij was, schreef hij een brief naar de krant: ,,En nu zelfs, met zooveel regen, ben ik weêr gekomen, met zakken vol. Maar... toen ik in stilte de gemeente eens rond ging, om te zien hoe 't jonge volkje zich gedroeg, kan ik niet zeggen, dat 't me o zoo mee viel. Kinderen, vroolijke, blijde en brave kinderen had ik gehoopt te vinden, maar zag kleine mannetjes van 8, 9 en 10 jaar, met pijpjes in de mond. Zegt me nu eens, hoort dat zoo? Schaamt gij zich niet? Voor dit jaar heb ik u nog mijn geschenken gebracht, maar onthoudt wel, uw pijpjes moeten weg, anders...'' Dat er op jonge leeftijd al wordt gerookt is dus zeker geen modern verschijnsel. In Brielle staat Sinterklaasavond sinds mensenheugnis in het teken van de Maskerade. De bevolking gaat verkleed de straat op en stelt met spandoeken actuele zaken aan de kaak. Dit ging af en toe gepaard met overmatig drankgebruik en de politie moest tijdens dergelijke avonden haar uiterste best doen om de orde te handhaven. In 1882 verliep de maskerade erg rustig: ,,Gemaskerden, de eene al potsierlijker uitgedoscht dan de andere, vulden onze straten. Jammer dat een regenbui velen der gemaskerden dwong huiswaarts te keeren. Slechts een tweetal maakte kennis met onze politie.'' |
| Een ander, socialer aspect van de Sinterklaasavond was de uitdeling van brood en geld aan de armen. Zo was het in Oostvoorne lange tijd gebruikelijk dat de Sint per rijtuig door de gemeente rond reed en aan de behoeftige mensen een paar krentenbroden en een flink stuk spek gaf. Bij het zien van de gulle giften wilde ook het welgestelde deel van de bevolking nog wel eens een extra duit in het zakje doen door geld of voedsel aan de armen uit te delen of aan het bestuur van de armenzorg te schenken. Zo werd het voor iedereen een heerlijk avondje. |  |
