Abbenbroek

Abbenbroek tot 1572

Geschiedenis per plaats
19 JUN 2017
Tot 1572

Het ontstaan van Abbenbroek

Het is onduidelijk wanneer de polder van Abbenbroek bedijkt is, maar het oudste gedeelte - het Oudeland - moet in ieder geval vóór 1200 zijn ingepolderd. Abbenbroek was op dat moment nog maar een geïsoleerd eilandje in een waterrijk gebied. In de nabijheid lagen weliswaar opgeslibte gorzen, maar deze waren onbewoond en het zou nog ruim een eeuw duren voordat deze gebieden eveneens werden ontgonnen. In 1337 werd bijvoorbeeld het ‘Oude-Nieuweland' ingepolderd. Handel en reizen verliepen in de Middeleeuwen louter per schip en de gunstige ligging langs de goed bevaarbare rivier De Bernisse zorgde ervoor dat Abbenbroek een zekere mate van welvaart genoot.

Abbenbroek 1572 - 1811

Geschiedenis per plaats
19 JUN 2017
Het dorp

De reformatie op Voorne verliep zonder veel noemenswaardige incidenten. De kerk van Abbenbroek werd voortaan gebruikt voor de protestantse eredienst en Hermanus Geldreus staat te boek als de eerste hervormde predikant.

De dorpelingen onderhielden zich in hun bestaan met landbouw en veeteelt. Verspreid in de polders Oudeland, de Oude Nieuwlandsche polder en de Nieuwlandsche polder stonden enkele boederijen, maar de meeste inwoners woonden in de dorpskern, rond de waterkom. Jan Kluit geeft in zijn dagboek een aardige beschrijving van het dorp omstreeks het het midden van de achttiende eeuw: ‘het dorp staat in het noordoosten van de Heerlijkheid, daer de Bernisse in de staat van een sloot off smalle haven langs heenen loopt. Het dorp is in een langwerpig halfrondt gebouwdt met platgeschooren lindeboomen voor de huijzen en een waterkom in 't midden tot gerief der ingezetenen, 't welk gestadig door de haven of Bernisse ververscht kan worden. Ook diend deeze laastgemelde rivier het dorp voor een haven die door het steeds opslikken om de agt off negen jaren moet uitgediept worden.' De haven had sinds de verzanding van de Bernisse nauwelijk nog een functie en werd voornamelijk gebruikt om de jaarlijkse oogst te vervoeren. In de kom werd in 1765 de weg met stenen bestraat.

Abbenbroek 1811 - nu

Geschiedenis per plaats
19 JUN 2017
1811-nu

In 1831 werd een nieuwe school gebouwd. Het aantal inwoners nam langzamerhand toe. In 1839 was het aantal gegroeid naar 640 inwoners. Landbouw bleef de belangrijkste bron van inkomsten, maar daar kwam rond de eeuwwisseling verandering in. In 1888 werd Abbenbroek als steekproef onderzocht door de Landbouwcommissie, die onderzoek deed naar de mate waarop Nederland leed aan een landbouwcrisis. De prijs van graan was ten gevolge van de industriële revolutie in relatief korte tijd enorm in prijs gedaald, waardoor veel boeren in de problemen kwamen. De landbouwers konden de hypotheek niet meer opbrengen en beschikten nauwelijks over kapitaal om te investeren in machines, die juist de kostprijs van de teelt van graan konden verlagen. Er was minder werk voor arbeiders, die uit Abbenbroek naar de stad trokken.
Zoeken in collecties